Historia Parafii Zesłania Ducha Św.
Nowa społeczność na Brodwinie
W latach 1977-1979 powstał i działał ośrodek duszpasterski w północnej części parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sopocie za zgodą ks. Biskupa Lecha Karczmarka.
Staraniem ks. Franciszka Jarząba tam działającego, podjęto budowę domu przy ulicy Małopolskiej 44a (Fundacja z inicjatywy p. Orzechowskiej i p. Kiczewskiej). Tak się zaczęło.
Do czasu budowy tymczasowej kaplicy Msze Święte w porze letniej odprawiano na wzgórzu (obecnym terenie nowego kościoła) przy drewnianej kapliczce. Pierwszą Mszę Świętą (Pasterkę), pod dachem, odprawił ks. Franciszek Jarząb 24 grudnia 1981 r.
Zgoda na budowę nowego kościoła
Mieszkańcy wysłali 22 października 1980 roku pismo do Wojewody Gdańskiego o wyrażenie zgody na budowę kościoła i plebani z załączonymi 6984 podpisami dorosłych i dzieci, zebranymi w październiku 1980r.
Decyzja Urzędu Wojewódzkiego wyrażającego zgodę na budowę nowego kościoła i plebani została wydana 19 lutego 1981r.
W latach 1981-1986 praca duszpasterska była kontynuowana przez ks. Franciszka Jarząba podobnie, jak w każdej parafii, a więc rekolekcje, katechizacja (w 1983 r. przychodzi pierwszy wikariusz) i nabożeństwa.
Odbyła się pielgrzymka do Rzymu i poświęcenie przez Ojca św. Jana Pawła II sztandaru parafii Zesłania Ducha Świętego.
Wielkim wydarzeniem scalającym parafię była Misja Święta od 24 maja do 1 czerwca 1986r.
Erygowanie Parafii
I tak więc w najdalej na północ wysuniętej części Sopotu, w dzielnicach Brodwino i Kamienny Potok erygowano parafię 14 maja 1981 r. liczącą ok. 7000 tys. wiernych.
Na jej potrzeby z ks. Franciszkiem Jarząbem wybudowano dużą kaplicę pod wezwaniem Maksymiliana Kolbego na północnym zboczu Kamiennego Potoku.
Kubatura nowego kościoła i całego zespołu wynosiła 18,2 tys. m2, z czego na kościół 709 m2. We wnętrzu budowy sakralnej są dwie kondygnacje.
- Górna stanowi świątynię, wynoszącą 709 m2.
- Dolna wykorzystana na urządzenia katechetyczne, pomieszczenia dla towarzystw parafialnych, gabinetów, kółek młodzieżowych, chóru kościelnego i zebrań.
Budowa plebani i kościół
Kto jeszcze pamięta, jak wyglądała nasza dzielnica przed laty?
Raj dla miłośników przyrody i … dzików.
A tak wyglądał plac, na którym dzisiaj stoi kościół.
Projekt na szczycie wzgórza
Powierzchnia wnętrza plebani z częścią mieszkalną, gospodarczą, oraz biblioteką wynosi 507 m2. Autorami planów od 1983 r. są inżynierowie architekci: Jerzy Bieliński, Krzysztof Dowgiałło, Andrzej Romanowski i Wacław Szymkowiak.
Zaprojektowany przez nich zespół architektoniczny umieszczony miał być na obszernym planie, uzyskanym przez niwelację grzbietu wzniesienia.
Z placem sąsiaduje od północy i zachodu las stanowiący malownicze tło budowli
Pochyłości płaszczyzn dachowych korespondują ze skłonem zbocza wysoczyzny. Harmonizują formy architektoniczne ze światem przyrody.
Kompozycja północnej fasady kościoła nawiązuje rytmem jej strzelistych podpór do stojących w szeregu wysmukłych pni i drzew, tworzących sąsiadującą z kościołem ścianę lasu.
Do głównego wejścia świątyni prowadzą szerokie schody od dziedzińca wschodniego, który to będzie służyć z okazji zgromadzeń do nabożeństw na wolnym powietrzu. Z tego placu roztacza się wspaniały widok na nadmorską część Kamiennego Potoku i całą Zatokę Gdańską.
Misjonarze obejmują Parafię
W 1987 roku decyzją ks. Arcybiskupa Gdańskiego Tadeusza Gocłowskiego kończą pracę w parafii pw. Zesłania Ducha Świętego w Sopocie księża diecezjalni, a obowiązki duszpasterskie i zarządzanie parafią powierza się Zgromadzeniu Księży Misjonarzy Św. Wincentego a Paulo.
Proboszczem i Superiorem (przełożonym Domu Misyjnego) zostaje mianowany przez ks. Wizytatora Władysława Bombę CM, ks. Hieronim Godziek CM.
Ołtarz polowy
Trzyletnia kadencja jego posługi kapłańskiej naznaczona jest troską o duszpasterski wymiar parafii, oraz w zakresie budowy podejmuje wcześniej podjęte plany realizacji budowy nowego kościoła i domu (zwanego rekolekcyjno wypoczynkowym).
W tym czasie udaje się Ks. Hieronimowi wybudować pierwsze piętro jednej części domu oraz dopełnić formalności w zakresie projektu dwukondygnacyjnego kościoła, według projektu zespołu architektów sp. „AGAR”.
Dnia 27 czerwca 1990 roku decyzją ks. Wizytatora Stanisława Wypycha CM obowiązki proboszcza i superiora przejmuje ks. Stanisław Basiuk CM.
Ks. Stanisław czyni starania o zmianę projektu. W listopadzie 1990 roku odbywa się spotkanie dotyczące zmiany projektu w obecności przedstawicieli Zgromadzenia Misji (ks. Wizytator Stanisław Wypych CM, ks. dr Edward Formicki CM, ks. Ekonom Polskiej Prowincji Czesław Patoń CM, ks. Prob. Jan Kowalik CM, ks. Prob. Stanisław Basiuk CM) oraz panowie architekci ze sp. „AGAR” (p. inż. Krzysztof Dowgiałło, p. inż. Andrzej Romanowski, p. inż. Jerzy Biliński). W styczniu 1991 r. miały być przestawione nowe koncepcje.
Do 1993 roku trwają prace przy budynku mieszkalnym (nowej plebanii). Są wniesione na piśmie niebagatelne uwagi Kurii Metropolitalnej.
Dopiero w 1993 roku parafia otrzymuje pozwolenie na budowę nowego kościoła od Urzędu Miasta Sopotu. Od tego czasu trwa realizacja budowy kościoła rozpoczętej od budowy wieży, później ścian powiązanych konstrukcją żelbetową.
Staraniem ks. Basiuka w 1997 roku księża przenoszą się do nowej plebanii.
7 lipca 1998 r. decyzją ks. Wizytatora Bronisława Sieńczaka CM kończy pracę w parafii ks. Stanisław Basiuk CM, a obowiązki proboszcza i superiora obejmuje jako czwarty proboszcz parafii Zesłania Ducha Świętego w Sopocie ks. Dariusz Dobbek CM.
Jak pisze ks. Dariusz w kronice parafialnej. Od samego początku czynimy wszelkie starania, aby kościół zamknąć dachem. Od sierpnia 1998 r. trwają przygotowania tzw. wieńca żelbetonowego pod konstrukcję dachu, wykonanej z drewna klejonego.
W czasie zimowym realizujemy dalszy ciąg prac wykończeniowych domu rekolekcyjno-wypoczynkowego II część tzw. „B”, tak aby już latem mogły z tego domu korzystać grupy dzieci i młodzieży przyjeżdżające z księżmi na wakacje.
Są również czynione prace porządkowe na zewnątrz plebani (kostka brukowa). Odnowiona jest w tym czasie kaplica tymczasowa (pierwszy remont po 16-stu latach) Czynimy prawdziwy dojazd do domu, nowe ogrodzenie od każdej strony i nową bramę.
Od kwietnia są realizowane prace przy montażu konstrukcji dachowej, pokrycie deskami i papą. W sierpniu rozpoczęliśmy budowę nowej zakrystii z zapleczem dla służby liturgicznej.
Były prowadzone w jesieni prace instalacji sieci kanalizacji deszczowej, odwadniania gruntów, uszczelniana budynku plebani i kościoła. To wszystko zmierzało do tego, aby pasterka Roku Pańskiego 1999 mogła być odprawiona już w nowym kościele.
I tak się stało. Pasterka została odprawiona przez ks. Wizytatora Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy ks. Bronisława Sieńczaka CM.
Rok 2000 skupiał się na czynionych bardzo intensywnie pracach na zewnątrz. Elewacja kościoła – wykończenie cegłą klinkierową. Duże schody od strony ul. Kujawskiej, plac przykościelny wyłożony kostką brukową.
W rok 2001 poczyniono wiele prac we wnętrzu kościoła.
Budowa pomnika papieża Jana Pawła II (dar rodziny z USA) i repliki krzyża z Giewontu (dar miasta Zakopanego na 100 lecie dla miasta Sopotu), które to dary poświęcił J .E. Arcybiskup Tadeusz Gocłowski.
Rok 2002 zamykał w sobie bardzo ważne prace uczynione wewnątrz świątyni. Duże okna aluminiowe, ocieplenie dachu wewnątrz kościoła, obicie go białymi płytami, instalacja ogrzewania podłogowego, malowanie kościoła.
Rok 2003 finalizuje ostatnie ważne zadanie – ułożenie posadzki marmurowej na całej powierzchni kościoła 1000 m2.
Całość prac 1998 – 2003 r. prowadził, kontynuował i realizował ks. Proboszcz Dariusz Dobbek CM.
Opracowano na podst. „Historii wierzeń i religii w Sopocie” ks. dra Tadeusza Cabały oraz Kroniki parafialnej parafii Zesłania Ducha Św. w Sopocie.
Fragmenty kroniki parafialnej
„Wszystko zaczęło się w 1977 roku, na ulicy Małopolskiej 44A, gdzie znajdował się dom jednorodzinny, w stanie surowym, wystawiony na sprzedaż. Wiadomość o tym dotarła do grupy osób skupionych wokół księdza Franciszka Jarząba i ożywionych jego inicjatywą utworzenia w Sopocie ośrodka kultury duchowej, ośrodka, który umożliwiałby pracę formacyjną i pogłębianie życia religijnego katolikom świeckim, a głównie młodzieży. Ośrodek miał być dla nich swego rodzaju „oazą”.
Dom przy ul. Małopolskiej został nabyty z przeznaczeniem na ten cel. Stało się to możliwe dzięki poparciu ludzi o wielkich sercach, gorącym patriotyzmie, głębokiej wierze i oddaniu dla Kościoła w Polsce, którzy udzielili swych funduszy i zaangażowali się w tę sprawę wspierając duchowego przewodnika, pełnego zapału i inicjatywy ks. Franciszka Jarząba. Wypada tu wymienić głównych fundatorów: Panią prof. Janinę Ederberger-Orzechowską i Pana Juliana Godlewskiego, nieżyjącego już wielkiego mecenasa kultury polskiej, działającego na emigracji, a także osobę, która z niezwykłym oddaniem służyła tej sprawie – panią prof. Aleksandrę Kiwerską.
W marcu 1979 r. po adaptacji i wykończeniu domu i urządzeniu w nim kaplicy p.w. Św. Maksymiliana Kolbe, nastąpiło uroczyste poświęcenie obiektu przez J. E. Księdza Biskupa Lecha Kaczmarka. Od tej chwili dom zaczął pełnić funkcje religijne, ale z konieczności ich kierunek uległ zmianie. Rozwój osiedli Brodwino i Kamienny Potok spowodował, że kościół parafialny przy ul. Malczewskiego stawał się coraz bardziej przeciążony i kaplica przy ul. Małopolskiej musiała przejmować coraz więcej funkcji duszpasterskich. W naturalny sposób powstało zapotrzebowanie na nową parafię, znajdując od razu oparcie w istniejącym już ośrodku religijnym.
Przyszedł rok 1980. W sierpniu robotnicy upomnieli się o swoje prawa i o prawa całego Narodu, w tym i o prawa ludzi wierzących. Ze stoczniowych głośników słychać było głos Lecha Wałęsy, kiedy domagał się prawa do radiowych Mszy Świętych, do budowy kościołów, do zwiększenia nakładu Tygodnika Powszechnego, dostępu Kościoła do środków społecznego przekazu. W solidarnym zrywie wszystkich zdrowych sił Narodu realizowało się wezwanie Jana Pawła II zaniesione do Pana Boga na Placu Zwycięstwa w Warszawie: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi – tej ziemi”.
To działanie Ducha Świętego objawiło się na naszym skrawku ziemi sopockiej.
We wrzeniu 1980 roku zrodziła się inicjatywa społeczna mieszkańców Brodwina i Kamiennego Potoku w sprawie utworzenia nowej parafii dla tych osiedli i zbudowania kościoła parafialnego na górce w pobliżu istniejące kaplicy Św. Maksymiliana Kolbego.
Wystąpienie do władz wojewódzkich poparte prawie siedmioma tysiącami podpisów (6984) zebranych w październiku 1980 roku przyniosło oczekiwany skutek. 19 lutego 1981 roku władze wyraziły zgodę na budowę kościoła parafialnego wraz z plebanią.
14 maja 1981 roku Kuria Biskupia wydała dekret o erekcji nowej parafii p.w. Zesłania Ducha Świętego, natomiast 6 września 1981 roku J.E. Ksiądz Biskup Lech Kaczmarek poświęcił teren pod budowę nowego kościoła.
Jednocześnie przystąpiono do opracowania dokumentacji, a do władz urbanistycznych złożony został wniosek o wydanie decyzji ustalającej lokalizację i warunki realizacji inwestycji, gdzie podano podstawowe założenia przyszłego kościoła.
Określono, że:
- docelowa liczba mieszkańców parafii wyniesie ok. 1100 osób, w tym 95% wyznania rzymskokatolickiego;
- dla zaspokojenia potrzeb religijnych tej liczby wierzących konieczny jest kościół o powierzchni użytkowej 1660 m2 i plebania z częścią katechetyczną oraz gospodarczą o powierzchni 1400 m2;
- w kościele pracować będzie 4 księży i 3 siostry zakonne;
- podstawowe prace budowlane wykonane będą do końca 1986 r., a koszt budowy wyniesie 143 miliony złotych.
Jednakże bieżące potrzeby parafii podyktowały konieczność natychmiastowej budowy kościoła tymczasowego z podstawowym daleko niewystarczającym zapleczem.
Wielka mobilizacja wierzących sprawiła, że już w grudniu 1981 r. Parafia przeżywała pasterkę we własnym kościele, stojąc co prawda na piasku, ale z dachem nad głową.
Dalsze lata, to kolejne etapy prac przy kościele tymczasowym. Budowa kościoła docelowego musiała zostać ustawiona w dalszej perspektywie, a że ta perspektywa jeszcze się wydłużała było w znacznej mierze wynikiem sytuacji zewnętrznej jaka wytworzyła się po 13 grudnia 1981 roku.